Günün İlhamı Yazılar

Icap mı İcabet mi? Psikolojik Bir İnceleme İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Psikoloji, insan davranışlarını anlamaya yönelik bir bilim dalıdır, ancak bazen en basit kelimeler bile bu karmaşık davranışları açıklamak için derinlemesine düşünmeyi gerektirir. “Icap mı icabet mi?” sorusu, yüzeyde basit bir dilsel tercih gibi görünse de, insanın içsel dünyasındaki daha derin katmanları anlamamıza yardımcı olabilir. Bu iki kelime, aslında birer davranış, tepki veya ilişki biçimini ifade eder. Peki, bir kişinin icap ettiği bir şeyle, icabet ettiği bir şey arasındaki fark nedir? Ve bu fark, psikolojik düzeyde nasıl bir etki yaratır? İnsanlar neden bazen tepkilerini zorunlulukla verirken,…

Karagül Fikriye Kimdir? Zamanın Ötesinde Bir Kadının Sessiz Hikâyesi Hayatın karmaşasında bazen öyle hikâyelerle karşılaşırız ki, onları keşfetmek bizi sadece bir insanın değil, bir dönemin ruhuna da götürür. Karagül Fikriye’nin hikâyesi tam da bu türden… Onun adını ilk duyduğumda aklımda bir çiçek canlandı: Kökleri derinlere inen, rüzgâr ne kadar sert eserse essin dimdik ayakta duran bir çiçek. Bu yazıda, adım adım onun hayatına dokunacağız; belgelerle, tanıklıklarla ve hafızalarda yer eden anılarla… Köklere Yolculuk: Karagül Fikriye’nin Doğumu ve İlk Yılları Karagül Fikriye, 20. yüzyılın başlarında, Anadolu’nun küçük ve yoksul bir kasabasında dünyaya geldi. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemleriyle Cumhuriyet’in ilk yıllarının kesiştiği…

Hayatın en derin sorularından birine birlikte cevap aramaya ne dersiniz? Aşkı, tutkuyu, kalbimizi sarsan o tarifsiz duyguyu farklı açılardan ele almayı seven biri olarak bugün size bir soru soruyorum: Gerçek kara sevdayı nasıl anlarız? Kara Sevda: Kalbin En Derin Kuyusu Kara sevda… Her dilde farklı kelimelerle ifade edilse de duygusu hep aynıdır. Derin, yoğun, vazgeçilemeyen bir aşk. Bazen bir bakışta başlar, bazen yıllar içinde filizlenir. Ama bir kez kapıldığınızda, kalbiniz eski haline asla dönmez. Bu duygunun izleri coğrafyadan kültüre değişse de ortak bir noktası vardır: ruhu tamamen ele geçiren bir teslimiyet. Küresel Perspektiften Kara Sevda 1. Doğunun Tutkulu Aşkları Doğu…

Kara Dut Kan Sulandırır mı? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Günlük hayatın küçük gibi görünen ayrıntıları, aslında toplumun büyük dinamikleriyle yakından ilişkilidir. “Kara dut kan sulandırır mı?” gibi basit bir sağlık sorusu bile, toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi geniş çerçeveler içinde ele alındığında, bizlere çok daha derin düşünme alanları sunar. Bu yazıda, hem kara dutun sağlık üzerindeki etkilerine değinecek hem de bu etkilerin toplumun farklı kesimlerince nasıl algılanabileceğine dair ufuk açıcı bir yolculuğa çıkacağız. Kara Dutun Sağlık Üzerindeki Etkileri Doğanın Küçük Mucizesi: Kara Dutun İçeriği Kara dut (Morus nigra), güçlü antioksidanlar, C vitamini, demir,…

Hititler Hangi Yazıyı Kullanmışlardır? Antropolojik Bir Perspektif Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliğini ve insanın tarihsel gelişimi üzerindeki etkilerini merak etmek, benim işimin özüdür. Her kültür, kendi özgün ritüelleri, sembolleri, topluluk yapıları ve kimlikleriyle hayatta kalmıştır. Yazı, bu kültürlerin hafızasını taşıyan, zaman içinde şekillenen bir araçtır. Yazının ilk izlerine baktığımızda, insanlığın düşünsel ve toplumsal evriminin önemli bir aşamasını görebiliriz. Peki, Hititler hangi yazıyı kullanmışlardır? Hititlerin yazısı, hem toplumlarının nasıl yapılandığını hem de kimliklerini nasıl ifade ettiklerini anlamamıza yardımcı olan bir anahtardır. Hitit Yazısının Kökenleri ve Kullanımı Hititler, MÖ 1600 ile 1200 yılları arasında Anadolu’da hüküm süren bir uygarlıktı ve çok kültürlü…

Konuya tek açıdan bakmayı sevmeyenlerdenim. “Doğalgaz karbonmonoksit içerir mi?” diye sorduğunuzda, hem mutfağındaki kombinin sesini dinleyen pratik kullanıcıyı hem de sayılara güvenen mühendisi, hem de ev halkının güvenliğini dert eden kişiyi aynı masaya davet etmek isterim. Gelin, farklı bakış açılarını yarıştırmadan, zenginleştirerek konuşalım. Kısa cevap: Şebekeyle gelen doğalgaz (çoğunlukla metan) karbonmonoksit içermez. Karbonmonoksit (CO), doğalgazın eksik yanması sırasında oluşur; yani sorun gazın içinde değil, yanma koşullarındadır. Doğalgaz karbonmonoksit içerir mi? Soruyu önce doğru kurmak Doğalgazın ana bileşeni metan (CH₄)’dır. Şebeke gazına, kaçakları fark edelim diye “koku veren” merkaptanlar eklenir; bu koku CO değil, kılavuz kokudur. Doğalgaz, borudan evinize gelirken tasarım…

Hin Düşünce Ne Demek? Sosyolojik Bir Bakış Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacının Girişi Toplumların işleyişini anlamak, sadece bireylerin davranışlarını incelemekle sınırlı kalmaz. Aynı zamanda, bu davranışların ardındaki toplumsal yapıların, normların ve kültürel pratiklerin etkisini de gözler önüne serer. Sosyolojik bir araştırmacı olarak, her bir bireyin toplumun büyük bir dişlisi içinde nasıl bir rol oynadığını ve bu rollerin toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini merak ederim. Herkesin farklı deneyimleri, toplumdaki yerini nasıl algıladığını etkiler ve bu da toplumsal normların ve kültürel değerlerin evrimini belirler. Bugün, “hin düşünce” kavramını anlamaya çalışacağız. Toplumların içinde bulunduğu dinamik yapıları, özellikle cinsiyet rolleri, ilişkisel…

Evde Huzursuzluk Neden Olur? Psikolojik Bir Analiz İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikologun Meraklı Girişi Evde huzursuzluk… Belki de hepimizin zaman zaman deneyimlediği, ama üzerine yeterince düşünmediğimiz bir durum. Bazen bir odada bile huzursuzluk hissi yayılabilir; bir bakış, bir söz, ya da sadece bir sessizlik, evin atmosferini değiştirebilir. Peki, evde huzursuzluk neden olur? Neden bir araya geldiğimizde, birbirimize yakın olma çabalarımız bazen bizi daha uzaklaştırır? İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, bu soruların cevabını ararken, bilişsel, duygusal ve sosyal psikolojinin farklı boyutlarına odaklanmak faydalı olacaktır. Gelin, evdeki huzursuzluğu daha yakından inceleyelim. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Evde Huzursuzluk Bilişsel psikoloji, insanların…

Katalpa Yaprağı Nedir? Bilimin Merceğinden Doğanın Dev Kanatları Hiç devasa bir yaprağın altında gölgelenip “Bu kadar büyük olmasının bir sebebi olmalı” diye düşündünüz mü? Eğer cevabınız evet ise, büyük ihtimalle bir Katalpa ağacı ile tanıştınız demektir. Bu ağaç öylesine gösterişli ki, yaprakları bile botanik dünyasında ayrı bir sayfa açıyor. Bugün bu sayfayı birlikte çevirelim: Katalpa yaprağı nedir, ne işe yarar, neden bu kadar büyüktür ve doğada nasıl bir rol oynar? Hepsini bilimsel bir merakla ama sade bir dille keşfe çıkıyoruz. Katalpa Yaprağının Tanımı: Bitkisel Devlerin Temsilcisi Katalpa yaprağı, Catalpa bignonioides ve Catalpa speciosa gibi türlere ait ağaçların en dikkat çekici…

Azra İngilizce Ne Demek? Bir Adın Derinliklerine Dalış Azra… Kısa ama güçlü bir isim. Peki, gerçekten anlamı ne? Birçok kişi bu ismin bir anlam taşıdığını, kökeninin derinliklere indiğini bilir, ancak Azra’nın İngilizce karşılığına bakıldığında, işler biraz karışıyor. Neden? Çünkü bu isim, sadece dilsel bir çeviriyle açıklanamaz. “Azra”nın İngilizce anlamı, kelimenin tam anlamıyla çevrilemez; bu aslında büyük bir tartışma yaratmak için oldukça verimli bir alan sunuyor. Gelin, bu tartışmalı ve ilginç konuya biraz cesurca bakalım. Azra: Bir İsim, Ama Ne Anlama Geliyor? “Azra” ismi, Türkçede genellikle “bakire” ya da “temiz” anlamlarında kullanılır. Arapça kökenli bir isim olup, bu anlamları taşır ve…